Ventoux (monto)

La Ventoux estas franca monto 1.912 metrojn alta. Ĝi estas ĉirkaŭ 25 kilometrojn longa laŭ orient-okcidenta akso kaj 15 kilometrojn larĝa laŭ nord-suda akso.

Ventoux
Ventoux
Alteco 1912
Situo Francio
Montaro Baronnies, Vaucluse
Koordinatoj 44°10′N 5°17′O / 44.167, 5.283Kategorio:5° E Kategorio:44° NKoordinatoj: 44°10′N 5°17′O / 44.167, 5.283Kategorio:5° E Kategorio:44° N
Unua grimpo Francesco Petrarca, 26-an de aprilo 1336

La Ventoux estas franca monto 1.912 metrojn alta. Ĝi estas ĉirkaŭ 25 kilometrojn longa laŭ orient-okcidenta akso kaj 15 kilometrojn larĝa laŭ nord-suda akso.

Ĝi estas kromnomita la Giganto de Provence aŭ la kalva monto. Ĝi estas la pinto de la montaro Baronnies kaj la plej alta monto de la departemento Vaucluse.

Ĝia izoleco vidigas ĝin longdistance, el tio devenas la kromnomo de giganto. Krome ĝi reprezentas la lingvan limon inter la norda kaj la suda okcitanaj lingvoj.

Antaŭ esti trapasita de tri ĉefaj vojoj, tio kio ebligis la disvolviĝon de ekoturismo kaj de vintra sporto kaj la organizadon de biciklaj aŭ aŭtomobilaj konkursoj aŭ aliaj defioj, la monto estis trapasita de vojetoj faritaj de paŝtistoj post la disvolviĝo de ŝafa bredado inter la 14-a kaj la mezo de la 19-a jarcento. Tiuj irejoj estas nun transformitaj en marŝpadoj, kiel ekzemple la GR 9.

Dum ŝafa bredado preskaŭ malaperis, abelbredado, legomkultivado, vinkultivado, fungplugo (interalie trufo), kaj kultivado de lavendo daŭre ekzistas.

Pro tiuj apartecoj, la monto estas ĉefa simbolo de Provenco kaj nutris rakontojn parolajn aŭ librajn kaj bildajn reprezentojn ĉu artajn ĉu kartografiajn.

Etimologio

En la okcitana provenca lingvo la monto nomiĝas Mont Ventorlou Mount Ventour.

La pinto eble ricevis sian nomon pro latina fonto el la 2-a jarcento. Vintur, diaĵo de la pintoj signifas tion, "kio videblas de malproksime", de la kelta ven-top, kies signifo estus neĝkovrita pinto<ref>Guy Barruol, Nerte Dautier, Bernard Mondon, Le mont Ventoux, encyclopédie d’une montagne provençale, éditions Alpes de Lumière, 2007</ref>.

Ĝia malnova nomo, Ventour, kiu aperas ekde la 11-a jarcento baziĝas sur la antaŭ-kelta radiko went' mont. Oni interpretis tion kiel venta. Veras ja, ke la mistralo blovas ofte je pli ol 100 km/h, kaj foje ĝis 300 km/h<ref name="Tour">La tour hertzienne du mont Ventoux</ref>.

Historio

Se homa loĝantaro estas pruvataj ĉe la ebanaĵo apud la montaro dum prahistorio, la unua supreniro ĝis la pinto estis farita de la poeto Francesco Petrarca la 26-an de aprilo 1336. Li vidigis la vojon al estontaj sciencaj studoj.

Poste, dum pli ol ses jarcentoj, la monto estis intense senarbarigita, pro ŝipaj konstruaĵoj en Toulon, produktado de lignokarbo kaj bredado de ŝafoj.

Dum la dua mondmilito, la monto ŝirmis la Makizon Ventoux.

Ekde 1966, je la pinto estas observada turo, alta je pli ol kvardek metroj, kun anteno.

Ecoj

Ĝia eco, ĉefe kalkoŝtona, estas la kialo de ĝia lume blanka koloro kaj intensa karstiĝo pro erozio fare de akvo, kun ĉeesto de multnombraj ŝtonamasoj en la pinta parto. Pluvofaloj estas precipe abundaj printempe kaj aŭtune. Pluvakvo enfluas la galeriojn kaj elfluas el reelfluejoj kun variemaj debitoj, kiel ekzemple la fontano de Vaucluse.

Klimato

La monto spertas ĉefe mediteranean klimaton kaŭzanta kelkfoje dum somero varmondajn temperaturojn, sed altitudo alportas grandan varion da klimatoj, de modera klimato je meza alto, ĝis kontinenta klimato de tipo montara ĉe la pinto. Krome, vento povas esti fortega kaj mistralo blovas kvazaŭ duonjare.

Tiaj geomorfologio kaj klimato apartaj estas kialo de la riĉeco kaj delikateco de tiu natura loko, konstituanta el diversaj vegetaĵniveloj, kiel pruvas ĝia klasifiko kiel biosfera rezervo fare de Unesko kaj kiel loko Natura 2000.

Referencoj

Bibliografio

  • Francesco Petrarca: L'ascension du mont Ventoux, Mille et une nuits, ISBN 284205573X
  • Bernard Mondon: Voyages au mont Ventoux, florilège littéraire, Éditions Alain Barthélémy, 2003, ISBN 2879231698
  • Dominique Bottani: Le mont Ventoux et ses villages, Équinoxe, 1999, ISBN 2841351718

Eksteraj ligiloj

Kategorio:Montoj en Francio

<span class="FA" id="FA-interwiki-fr" style="display:none;" />Kategorio:Elstaraj artikoloj en fr.wiki

af:Mont Ventoux ca:Ventor cs:Mont Ventoux cy:Mont Ventoux da:Mont Ventoux de:Mont Ventoux en:Mont Ventoux es:Mont Ventoux fr:Mont Ventoux gl:Monte Ventoux he:מון ונטו id:Mont Ventoux it:Mont Ventoux ja:モン・ヴァントゥ la:Mons Ventosus nl:Mont Ventoux nn:Mont Ventoux no:Mont Ventoux oc:Ventor pl:Mont Ventoux pt:Monte Ventor ru:Мон-Ванту simple:Mont Ventoux sl:Mont Ventoux sv:Mont Ventoux vls:Mont Ventoux

Listed in the following categories:
Afiŝu komenton
Konsiloj kaj Konsiletoj
Ordigi per:
Jeroen Terpstra
30 July 2012
Cold, windy and sweeping rain...(at least when I was there in september)... Bring warm clothing and a raincoat! Great place to cheer at family/friends trying to best the mountain!
Ciaran Quinn
29 May 2012
Bedoin route yesterday and Malaucenne today. Both tough, but the Bedoin forest is toughest section.
Rob Van Loock
29 June 2018
Enjoy the view, and watch out for fast and slow cyclists!
Cedric Gibert
7 August 2014
Une ascension et une vue inoubliables. À faire absolument lorsqu'on est dans la région. Un conseil, passer par Sault à l'aller ou au retour pour profiter des magnifiques champs de lavande.
Ulf Tschech
14 October 2019
DER Berg in der Provence! Hier muss man einfach rauf, egal ob zu Fuß, mit dem Rad oder mit dem Auto. Bei gutem Wetter bietet sich ein phantastischer Blick in alle Richtungen.
Yann Person
20 December 2015
La vue est magnifique. Pro-tip : levez-vous tôt en été et venez voir un lever de soleil depuis le sommet :)
Ŝargi pli da komentoj
foursquare.com
8.6/10
19,394 homoj estis ĉi tie
Résidence Néméa Les Mazets Du Ventoux

startanta $154

Hôtel des Pins

startanta $127

Les Geraniums

startanta $92

Le Cloître des Dominicains

startanta $104

Appart-Hôtel Résidence Maloc

startanta $79

Le Clos Saint Michel & Spa

startanta $174

Rekomendindaj vidindaĵoj apude

Vidu ĉiujn Vidu ĉiujn
Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Colorado provençal

Провансальское Колорадо (фр. Colorado provençal), или охра Рюс

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Théâtre antique d'Orange

The Théâtre antique d'Orange is an ancient Roman theatre, in Orange, s

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Triumphal Arch of Orange

The Monumental Arch of Orange (French: Arc de triomphe d'Orange) is a

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Observatorio de Haute-Provence

Teleskopo de 193 cm de la Observatoire de Haute-Provence

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Palaceto de Avinjono

La Palaceto (france: Petit Palais) estas antikva palaco kiu nuntempe

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Ponto de Avinjono

La Ponto de Avinjono (france, Pont d'Avignon), ankaŭ konata kiel Pont

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Papa Palaco de Avinjono

La Papa Palaco (france, Palais des Papes) en Avinjono, Francio estas

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Pont sur la Laye

The Pont sur la Laye or Pont roman de Mane (English: Romanesque

Similaj turismaj vidindaĵoj

Vidu ĉiujn Vidu ĉiujn
Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Vogezoj

La Vogezoj estas montaro en orienta nordfrancio. Ĝia ĉefmonto estas '

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Pektusan

Pektusan (koree 백두산 白頭山 Monto Pektu), ĉine Ĉangbaj ŝan (長白山 长白山 ĉiamb

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Monto Karmel

Monto Karmel estas marborda montaro en Israelo apud la Mediteranea

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Jebel ech Chambi

Jebel ech Chambi (Arabic: جبل الشعانبي‎) is the highest mountain in

Aldonu al deziro
Mi estis ĉi tie
Vizitis
Wuyi Mountains

The Wuyi Mountains (Шаблон:Zh-cp; POJ: Bu-i Soaⁿ) are a mountai

Vidu ĉiujn similajn lokojn